Ingrid Harms Stipendium
De komende tien jaar kan jaarlijks een beginnend journalist of schrijver vijf maanden werken aan een journalistieke longread over een thema dat past bij de journalistieke nalatenschap van journalist Ingrid Harms.
“Haar bijlage over de wereld van het sadomasochisme, waarin ze het onderwerp onbevooroordeeld tegemoet trad en haar gesprekspartners volstrekt serieus nam, werd een klassieker.”
– Rudie Kagie, oud-collega van Ingrid Harms bij Vrij Nederland
Wat houdt het Ingrid Harms Stipendium precies in?
Elk jaar wordt één journalist geselecteerd die zich vijf maanden kan onderdompelen in een journalistiek relevante kwestie of tijdsverschijnsel. Deze stipendiaat krijgt daarbij – waar nodig – coaching en begeleiding. Jaarlijks wordt voor het stipendium een stuk van Ingrid Harms of een thema dat past bij haar journalistieke nalatenschap centraal gesteld, waarbij journalisten van nu de vrijheid hebben er een eigen invulling aan te geven. Het resultaat van het stipendium, een longread van circa 20.000 woorden, wordt samen met de geselecteerde publicatie van Ingrid Harms als boek uitgegeven door Vrij Nederland. Het staat de gekozen journalist vrij de resultaten van het onderzoek ook als (voor)publicatie bij andere media te publiceren.
De stipendiaat ontvangt maandelijks €2.900,- per maand (exclusief onkosten). Ook zal de stipendiaat deel uitmaken van het netwerk van het Fonds BJP en worden uitgenodigd voor events. De coaching wordt in overleg met de Stipendiumcommissie en het bureau van het Fonds voorgesteld en door het bureau van het Fonds gefaciliteerd. De precieze invulling van de coaching is vervolgens aan de coach en stipendiaat zelf. Lees hier de Ingrid Harms-oproep van 2023.
Wie was Ingrid Harms?
Ingrid Harms is bekend van haar lange sociale reportages over uiteenlopende onderwerpen in het kleurenkatern van Vrij Nederland; bijvoorbeeld over Russische vrouwen, over de wereld van het sadomasochisme en over de aidskliniek van het AMC, in het stuk ‘Prognose nul’.
“Ze kon op subtiele manier tot de kern doordringen en had de gave om zware onderwerpen op een luchtige en humoristische manier over het voetlicht te brengen. Ingrid had een feilloos moreel kompas en diezelfde humor kon dan ook vlijmscherp zijn wanneer ze hypocrisie, opportunisme en hebzucht bespeurde. Dat kenmerkte ook haar journalistieke stijl: diepgravend, empathisch en humoristisch” vertelt Han Nefkens, initiatiefnemer van het Ingrid Harms Stipendium en tevens journalist, auteur en oprichter van de Han Nefkens Foundation die videokunstenaars wereldwijd ondersteunt.
“Het lichte serieus benaderen en het serieuze licht.”
– Rudie Kagie over de werkstijl van Ingrid Harms
Hoe zag de sociologische onderzoeksjournalistieke stijl van Ingrid Harms eruit?
Voor de kleurenbijlages van Vrij Nederland beoefende Ingrid Harms iets wat je ‘slow journalism’ zou kunnen noemen: ze dompelde zich langdurig onder in een voor buitenstaanders moeilijk toegankelijke wereld, of dat nu een sm-club was, de aidsafdeling van een ziekenhuis of Russische vrouwen in Nederland, en deed empathisch, geestig, nauwgezet en uitvoerig verslag van wat ze daar aantrof. Op die manier legde ze onderstromen bloot, gaf ze inzicht in een werkelijkheid achter het nieuws en schetste ze scherpe beelden van onbekende stukjes Nederland.
Waarom is het Ingrid Harms Stipendium ingesteld?
Onbevangen, diepgravend en grondig. Dat zijn een paar kenmerken van het werk en de journalistieke stijl van Ingrid Harms. Haar stukken geven duiding achter het nieuws, zijn overstijgend en laten een beeld van de tijdgeest zijn. Een aanpak die geheel past bij het Fonds BJP dat sinds 1990 met subsidies bijdraagt aan de totstandkoming van diepgravende en bijzondere journalistieke projecten.
Oog voor onderstromen, verdieping, duiding achter het nieuws
– Waarom het werk van Ingrid Harms goed bij het Fonds BJP aansluit
Het Ingrid Harms Stipendium heeft ten doel beginnende of aspirant-journalisten de mogelijkheid te geven zich te ontwikkelen in sociologische onderzoeksjournalistiek. Juist in deze gepolariseerde tijd is langdurig onderzoek met een open blik nodig, zoals Ingrid Harms dat deed. Het stipendium speelt ook in op het belang van journalistieke talentontwikkeling. Door de aanvraagprocedure laagdrempelig te houden (er wordt bijvoorbeeld niet om een intentieverklaring van een publicerend medium gevraagd) en het aanbieden van tussentijdse begeleiding, krijgen ook mensen die nu nog geen groot netwerk hebben binnen het journalistieke werkveld de kans zich te ontwikkelen in (sociologische) onderzoeksjournalistiek.
Het idee voor het Ingrid Harms Stipendium is van Han Nefkens. Dat idee ontstond twee jaar na de dood van Ingrid Harms in 2021. Voor Nefkens is het stipendium een eerbetoon aan “een geweldige journalist en een geweldige vriendin”.
“Want alleen als je de tijd en rust hebt kom je tot ontdekkingen die je anders niet had gedaan en kun je iets diepgaand onderzoeken.”
– Han Nefkens
Het Fonds BJP neemt de uitvoering en selectie van het Stipendium op zich.
2023: Eerste ronde met thema ‘Russische vrouwen’
Dit jaar is de gekozen longread van Ingrid Harms ‘Russische vrouwen in Nederland’ uit 1986. De lange reportage raakt aan verschillende actuele onderwerpen en thema’s, zoals: Rusland, diaspora, integratie. “In Russische vrouwen in Nederland trok ze met wetenschappelijke precisie het spoor na dat haar uit de Oekraïne afkomstige moeder had afgelegd voordat die zich in Zeeland vestigde.”, aldus Rudie Kagie.
Voor de eerste ronde van het Ingrid Harms Stipendium zijn we op zoek naar ideeën geïnspireerd op deze longread en die raken aan bijvoorbeeld Rusland, diaspora of integratie.
Lees de reportage en laat je inspireren!
Planning
Geïnteresseerden kunnen uiterlijk 6 september een schriftelijke pitch inleveren. Het is mogelijk je concept-pitch naar het bureau van het Fonds te sturen voor feedback. Mocht je hiervan gebruik willen maken, doe dit dan uiterlijk 30 augustus, maar het liefst eerder. De Stipendiumcommissie kiest drie tot vijf plannen die doorgaan naar ronde twee, waarbij de aanvragers hun idee verder uitwerken en mondeling pitchen. Ter voorbereiding hierop krijgen de geselecteerden een aanvraag- en pitchtraining georganiseerd door het Fonds BJP. De precieze data van de aanvraag- en pitchtraining en de mondelinge pitches worden later bekend gemaakt.
Half november zal bekend worden wie is geselecteerd als eerste stipendiaat van het Ingrid Harms Stipendium. Ben je de gelukkige? Dan word je gekoppeld aan een coach en kan je per 1 december aan de slag met je onderzoek.
Beoordelingscriteria
Lees de Leidraad voor de beoordelingscriteria en de overige voorwaarden.
Voor wie is deze ronde?
Voor beginnende journalisten of schrijvers die:
- Een idee hebben voor een Nederlandstalige journalistieke geïnspireerd op het artikel “Russische vrouwen in Nederland”;
- Vanaf 1 december 2023 met het project aan de slag kan gaan;
- Maximaal drie jaar journalistieke ervaring hebben (indien je al werkzaam bent als journalist);
- Enige schrijfervaring hebben – je hebt bijvoorbeeld al eens een scriptie, essay, (fictief) verhaal van meer dan 500 woorden geschreven of eerder journalistiek werk gepubliceerd.
Je hoeft geen:
- Journalist te zijn en eerder journalistiek werk gepubliceerd te hebben;
- Intentieverklaring aan te leveren.
Hoe doe je mee aan de eerste ronde?
In deze video leggen we het je stap voor stap uit.
Stap 1: Stuur je geschreven pitch van max. 1 A4 naar: fonds@fondsbjp.nl.
Beantwoord daarin tenminste de volgende vragen:
- Waarover wil je graag schrijven en waarom?
- Heb je al een idee hoe je dit onderwerp wilt aanvliegen? Denk bijvoorbeeld aan welke methodes je wilt gebruiken, wie je wilt spreken etc.
- Beschrijf op welk vlak je eventueel coaching zou willen. Welke uitdagingen zie je bij dit project of waar wil je graag in groeien?
- Wat denk je dat het Ingrid Harms Stipendium jou kan brengen?
Stap 2: Stuur de volgende bijlagen mee:
- Een CV van max. 2 pagina’s (geen LinkedIn-profiel);
- Een of twee geschreven stukken waar je trots op bent (als pdf-bestand; minimaal 500 woorden per stuk; hoeven niet gepubliceerd te zijn).
Heb je vragen? Mail dan naar fonds@fondsbjp.nl.