Toekenningen
Lopend
Toekenning: voorjaar 2023
Niels Mathijssen – Biografie over Poncke Princen
Vanaf februari 2023 start Niels Mathijssen zijn residency bij het NIAS. Daar zal hij werken aan zijn biografie over Poncke Princen (1925-2002). Deze Nederlandse dienstplichtige soldaat deserteerde in 1948, tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië, waarna hij zich aansloot bij de Indonesiërs. Als enige Nederlandse militair nam hij vervolgens de wapens op tegen de Nederlandse troepen. Later werd hij mensenrechtenactivist in Indonesië, waar hij zijn verdere leven woonde. In Nederland was hij een omstreden figuur: sommigen prezen hem om zijn inzet tegen het kolonialisme, velen bekritiseerden het feit dat hij vocht tegen zijn eigen landgenoten. In deze biografie onderzoekt Mathijssen wie Poncke Princen was en hoe hij tot zijn keuzes kwam.
Toekenning: najaar 2022
Mark Lievisse Adriaanse – Daar gaan wij niet over
In september 2022 begon journalist Mark Lievisse Adriaanse zijn verblijf aan het NIAS. Gedurende vijf maanden werkt hij daar aan zijn project ‘Daar gaan wij niet over’, een publieksboek waarin hij democratische crises in liberale democratieën onderzoekt. Waar komt de groeiende onmacht van de politiek vandaan? En waarom is de populistische reactie voor velen aantrekkelijk? In zijn boek gaat Mark op zoek naar verklaringen voor het (on)vermogen van de politiek om de grote problemen van deze tijd aan te pakken, om grip te krijgen op klimaat-verandering, op grote (tech)bedrijven en op publieke diensten.
Toekenning: voorjaar 2022
Fleur van der Bij – Creatief activisme: over postercollectief Loesje
Nederland kent een traditie van creatief activisme die in 1965 begon met Provo. Deze groep daagde de gevestigde orde uit met acties zoals het uitdelen van gratis rozijnen aan het publiek. Provo startte ook het ‘witte fietsenplan’, wat inhield dat iedereen gratis witte fietsen in Amsterdam kon gebruiken. In de jaren tachtig kreeg Nederland te maken met actiegroepen die gewelddadiger en agressiever werden. Tijdens demonstraties kwamen vaak confrontaties met de politie voor. Als reactie hierop ontstond in 1983 een nieuwe creatieve actiegroep: postercollectief Loesje. Een groep actievoerders uit Arnhem was de negativiteit beu en creëerden de persona ‘Loesje’, een nieuwsgierig, eigenwijs, humoristisch meisje. Hun creatieve actiemethode was om slogans te maken die hun idealen op een positieve manier uitdrukten en te ondertekenen met de naam Loesje. Postercollectief Loesje bestaat tot op de dag van vandaag en inspireerde actiegroepen in heel Europa om deze creatieve actiemethode toe te passen. Wat betekent het om activist te zijn en je mening te uiten met strikt creatieve middelen? En hoe draagt creatief activisme bij aan sociale verandering in verschillende Europese landen en contexten? In haar boek onderzoekt Fleur van der Bij het concept van creatief activisme.
Foto door: Joshua Rood
Toekenning: najaar 2021
Lynn Berger – Zorg: een betere kijk op de mens
We hebben allemaal zorg nodig. Zonder dit zouden kinderen de volwassen leeftijd niet halen, zouden patiënten niet herstellen en zouden gemeenschappen niet groeien of bloeien. En “zorg” strekt zich ook niet alleen uit tot mensen: als we niet voor onze bezittingen, onze gebouwen en onze infrastructuur zorgen, zullen onze stortplaatsen overlopen en zullen onze steden instorten. Als we niet om het milieu geven, zullen soorten uitsterven. Met andere woorden: we kunnen niet zonder zorg. Tegelijkertijd krijgt de zorg zelden de tijd, ruimte en waardering die het nodig heeft, met onder meer onderbetaalde en overwerkte gezondheidswerkers, worstelende ouders, overbelaste mantelzorgers en een opwarmende planeet tot gevolg. Dus wat kunnen we doen om de zorg zichtbaarder en beter uitvoerbaar te maken? Wat betekent het om voor iemand of iets te zorgen? En wat hebben we nodig om goed te zorgen? Voor dit project interviewt Lynn Berger mantelzorgers, academici en zorgverleners om erachter te komen waar en hoe zorg zich in ons leven manifesteert. ‘Zorg: een betere kijk op de mens’ is verschenen bij De Correspondent. Lees hier meer over het boek.
Foto door: Judith van Ijken
Lees hier hoe Lynn Berger haar verblijf in het NIAS ervaren heeft.
Toekenning: voorjaar 2021
Saar Slegers – Het nadeel van twijfel
Sinds president Donald Trump in 2018 aankondigde dat de VS zich zouden terugtrekken uit de Iran Nuclear Deal en vervolgens opnieuw sancties oplegde aan Iran, zijn de internationale spanningen opgelopen. Wat is de impact van internationale sancties tegen Iran op organisaties in Nederland? Voor welke dilemma’s komen bedrijven, universiteiten en burgers te staan als geopolitiek persoonlijk wordt? In deze podcast onderzoekt Saar Slegers hoe Nederlandse organisaties omgaan met de oplopende spanning en hoe dit van invloed is op het leven van Iraniërs die in Nederland wonen.
Beluister in dit audio-interview hoe Saar Slegers haar verblijf in het NIAS ervaren heeft.
Toekenning: voorjaar 2020
Marijn Kruk – Populisme in Europa
Marijn Kruk verbleef vanaf februari 2020 aan het Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS) in Amsterdam. Hij werkte daar aan zijn boek over nationaalpopulisme in Europa. Kruk reisde een jaar lang door Europa om de opkomst ervan te onderzoeken en sprak met kiezers, politicologen, economen, en natuurlijk ook met populistische politici zelf. Zijn boek zal verschijnen bij uitgeverij Prometheus.
Lees hier hoe Marijn Kruk zijn verblijf in het NIAS ervaren heeft.
Toekenning: 2015-2016
Margreet Fogteloo: Nederland in de jaren ’80, een stille revolutie
The eighties beleven sinds kort als nostalgische cult een herwaardering in de popmuziek en in de mode. Onvermijdelijk raakt daarmee het verleden losgezongen van de beleefde werkelijkheid. De jaren tachtig waren niet bepaald swingend en vrolijk, maar somber en kil. De tijd is inmiddels rijp voor een herontdekking van de jaren ’80, als een scharnierpunt van sociale ommekeer. De naoorlogse samenleving met haar overzichtelijke politieke landschap en verzorgingsstaat veranderde stilaan definitief van karakter. Margreet Fogteloo onderzoekt de stille revolutie die zich in de jaren ’80 voltrok, en hoe die nog steeds invloed heeft op onze huidige maatschappij. Publicatie bij Atlas Contact.
Lees hier hoe Margreet Fogteloo haar verblijf in het NIAS ervaren heeft.
Toekenning: 2012-2013
Rutger van der Hoeven: Fotojournalistiek
Rutger van der Hoeven, journalist bij De Groene Amsterdammer, werkte in het NIAS aan een boek over de fotojournalistiek. In de jaren dertig werd de fotojournalistiek een nieuw journalistiek genre. Ze kreeg een groot bereik via nieuwe geïllustreerde bladen als Life en Paris-Match. Ook in de Tweede Wereldoorlog werd de kracht van het beeld ontdekt. Later leverde de Vietnamoorlog een van de meest iconische foto’s uit de geschiedenis op. In het tv-tijdperk is de impact van nieuwsfoto’s onveranderd gebleven. Juist het bevroren beeld bewees keer op keer zijn kracht bij het sturen en beïnvloeden van de publieke opinie. Het boek over de geschiedenis van de fotojournalistiek zal verschijnen bij uitgeverij Nieuw Amsterdam.